Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

Τι θέλουν να μας πουν τα παιδιά με τις ζωγραφιές τους


Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.


Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΑΣ.
ΣΤΑΔΙΑ.

1.Τυχαίος ρεαλισμός.
Αρχίζει περίπου στα 2 χρόνια. Το παιδί αρχίζει να χαράζει σημεία χωρίς καμία απεικονιστική διάθεση. Μπορεί και ονοματίζει το σχέδιό του.

2.Αποτυχημένος ρεαλισμός.
Αφορά τα παιδιά ηλικίας 3 και 4 ετών. Το παιδί γνωρίζοντας την ταυτότητα ενός αντικειμένου προσπαθεί να αναπαραγάγει τη μορφή του. Μερικές φορές το επιτυγχάνει και άλλες όχι.

3.Διανοητικός ρεαλισμός.
Ξεκινά από τα 4 χρόνια και διαρκεί έως τα 12 χρόνια του παιδιού.
Το παιδί σχεδιάζει το αντικείμενο όχι όπως το βλέπει αλλά όπως το ξέρει.
Χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου είναι η διαφάνεια και η επιπέδωση.

Η διαφάνεια είναι η ταυτόχρονη απεικόνιση του αντικειμένου και του περιεχομένου του πχ το παιδί ζωγραφίζει ένα σπίτι και μέσα σε αυτό, ένα τραπέζι , καρέκλες, τη λάμπα κτλ. Οι τοίχοι είναι διαφανείς και μπορούμε να δούμε το εσωτερικό του σπιτιού.

Η επιπέδωση είναι το χαρακτηριστικό της παιδικής ζωγραφιάς κατά το οποίο τα αντικείμενα απεικονίζονται στο ίδιο επίπεδο γύρω από ένα άξονα ή ένα σημείο πχ δέντρα στις δύο πλευρές του δρόμου σαν να είναι πεσμένα στο έδαφος.

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ.

Το πώς ένα παιδί ζωγραφίζει την εικόνα ενός ανθρώπου, εκφράζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνει το σώμα του και το πώς αισθάνεται ότι γίνεται αντιληπτό από τους άλλους.
Για παράδειγμα, μπορεί να ζωγραφίζει ένα παιδί ανάποδα, επειδή του αρέσει να ξαπλώνει με τα πόδια στον αέρα ή μπορεί να παραμορφώνει στη ζωγραφιά του ένα μέρος του σώματος του γιατί μπορεί να αισθάνεται ένα σωματικό πόνο στο σημείο αυτό.
Πολύ συχνή είναι επίσης, η απεικόνιση άψυχων αντικειμένων με ανθρώπινα χαρακτηριστικά πχ σπίτια ή λουλούδια με ανθρώπινο κεφάλι.
Ο λόγος για αυτή τη πρακτική του παιδιού, βρίσκεται στον ανθρωπομορφισμό της παιδικής ψυχοσύνθεσης που εμψυχώνει πρόσωπα και αντικείμενα.

Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΑΣ.

Η παιδική ζωγραφιά φανερώνει τη συναισθηματική κατάσταση του παιδιού και το είδος της προσωπικότητας του.
Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει το πώς το παιδί χρησιμοποιεί τις γραμμές και τις καμπύλες καθώς και η εκλογή των χρωμάτων.
Συνήθως, καμπύλες και ελικοειδείς γραμμές, χαρακτηρίζουν άτομα ευαίσθητα και συνεσταλμένα, ενώ ορθές γωνίες και έντονες γραμμές άτομα επιθετικά και ρεαλιστικά.
Το φοβισμένο και κλεισμένο στον εαυτό του παιδί κάνει συνήθως μικρά σχήματα στο κέντρο της σελίδας ενώ ο νευρικός χαρακτήρας καλύπτει όλη την επιφάνεια της σελίδας με νευρικές γραμμές.
Η απουσία χρωμάτων στο σχέδιο, αποτελεί ένδειξη συναισθηματικού κενού, ενώ αντίθετα, η αρμονική ένταξη στο σχέδιο των χρωμάτων αποτελεί σημάδι καλής ψυχολογικής κατάστασης και ισορροπίας .
Η υπερβολική χρήση του κόκκινου, έχει συνδεθεί με την επιθετικότητα και την απουσία του συναισθηματικού ελέγχου.
Η συχνή χρήση σκοτεινών και θαμπών χρωμάτων ( μαύρο , γκρι , καφέ ) δείχνει κακή προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
Το κόκκινο και το κίτρινο θεωρούνται σαν χρώματα που ευνοούν την εξωστρέφεια, ενώ το μπλε και το πράσινο, χρώματα που ευνοούν την εσωστρέφεια και την αναδίπλωση στον εαυτό μας.

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ.

Πολύ σημαντικό ρόλο στο τρόπο που ζωγραφίζει ένα παιδί παίζει και το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο ζει και οι πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις που δέχεται και βιώνει. Για παράδειγμα, είναι πολύ συνηθισμένο για ένα μικρό άραβα να ζωγραφίσει ένα άνθρωπο που φοράει φέσι παρά για ένα ευρωπαίο. Επίσης παρατηρούμε μικρές μουσουλμάνες, επηρεασμένες από τη θέση των γυναικών στο οικογενειακό τους περιβάλλον, να ζωγραφίζουν μικροσκοπικά σχέδια στις γωνίες της σελίδας ενώ τα αγόρια της ίδιας ηλικίας να γεμίζουν όλο το χαρτί τους με ζωγραφιές.
Ακόμη σε σχέδια παιδιών της Άπω Ανατολής, είναι δυνατό να παρατηρήσουμε τη προτίμηση σε ορισμένα σχέδια και χρώματα που συμβαδίζουν με την τέχνη και τον πολιτισμό στις χώρες αυτές.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ.

Τα παιδικά σχέδια αντανακλούν επίσης και την επικαιρότητα. Παρατηρούμε μία κυκλική και περιοδική επανάληψη  των ίδιων θεμάτων πχ φθινόπωρο, Χριστούγεννα , καρναβάλι, Πάσχα, καλοκαίρι.
Αυτή η πρακτική, ενισχύεται από τη φοίτηση στο σχολείο και το σχολιασμό των παραπάνω θεμάτων με δασκάλους και συμμαθητές.
Τέλος, είναι συνηθισμένο η επιλογή των θεμάτων των παιδικών σχεδίων να γίνεται με βάση εικόνες τις οποίες τα παιδιά απεκώμισαν από τα ΜΜΕ και ιδιαίτερα τη τηλεόραση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις αμέτρητες παιδικές ζωγραφιές μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης. Όλα τα προϊόντα της παιδικής ζωγραφικής, αντανακλούν την ωμότητα των γεγονότων και η τραγικότητα προβάλλεται με περισσότερη ένταση σε αυτά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ.

Η απόπειρα του ανθρώπου να εκφραστεί μέσα από το σχέδιο, είναι τόσο παλιά όσο κι ο ίδιος. Ξεκίνησε να σχεδιάζει πάνω σε βράχους για να φτάσει  σιγά σιγά να χρησιμοποιεί μια ευρεία ποικιλία τεχνικών και υλικών.
Όταν η προσπάθεια έκφρασης μέσα από το σχέδιο γίνεται από ένα παιδί,  είναι επιβεβλημένο να αντικρίσουμε το χαρτί που χρησιμοποιεί ως μια αποτύπωση του ψυχισμού και της προσωπικότητας του και ως ένα μικρό παραθυράκι στις σκέψεις και στον εσωτερικό του κόσμο.



 Παλιά ζωγράφιζα όπως ο Ραφαήλ.
 Μου χρειάστηκε μία ολόκληρη ζωή για να μάθω να ζωγραφίζω όπως τα        παιδιά.
                                                    
                                             Πικάσο.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου